Podczas realizacji prac wykończeniowych w domu czy mieszkaniu, w tym budowy schodów, uprawnienia budowalne zazwyczaj nie są konieczne. Jeśli wykonywane są schody żelbetowe, które powstają wraz ze stropem, wówczas najczęściej nadzór nad ich wykonaniem będzie sprawował kierownik budowy lub inspektor nadzoru. W przypadku schodów samonośnych oraz wykończenia schodów żelbetowych kontrola przez osobę z uprawnieniami nie jest wymagana. Jednakże warto powierzyć wykonanie schodów profesjonalnej ekipie, gdyż niewłaściwe wykonanie i montaż schodów niosą za sobą poważne konsekwencje. Jest to także dość kosztowna inwestycja, dlatego należy przemyśleć odpowiedni typ schodów na właściwym etapie, aby uniknąć dodatkowych kosztów. W niniejszym wpisie specjaliści z Roble Poland, producenta m.in. schodów drewnianych, odpowiedzą na najczęściej zadawane pytania.

Jak zaplanować wykonanie schodów?

Planując schody w domu, najlepiej przeanalizować ich dokładną lokalizację oraz konfigurację na etapie projektu. Oczywiście każdy projekt budowlany domu (oprócz domów parterowych) uwzględnia dopasowane schody.

W przypadku projektu indywidualnego architekt zapewne omówi właściwe wytyczne schodów. Z kolei w gotowych projektach założenia dotyczące klatki schodowej mogą nie pokrywać się z wizją przyszłych właścicieli. Niejednokrotnie właściciele domów zarówno nowych, jak i z rynku wtórnego, usuwają schody żelbetowe, by postawić schody samonośne bądź woleliby posiadać schody żelbetowe w miejscu pustej klatki. Jeśli jest zatem taka możliwość, warto klatkę schodową zaprojektować w oparciu o indywidualne preferencje.

Wybierając i projektując schody do domu lub mieszkania, należy wziąć pod uwagę następujące kryteria:

– Typ schodów: schody samonośne czy żelbetowe?

– Konfiguracja schodów: schody jednobiegowe, dwubiegowe ze spocznikiem, zabiegowe?

– Lokalizacja schodów: przy wejściu do domu czy w jego głębi, w salonie, korytarzu wejściowym czy dedykowanej klatce schodowej?

– Odpowiednia liczba stopni i wymiary schodów.

Czym różnią się schody żelbetowe od samonośnych?

Schody żelbetowe zajmują sporo miejsca, a także należy zaplanować je już na etapie budowy domu. Najpopularniejsze schody monolityczne łączą się zbrojeniem ze stropem, zatem konieczne jest wykonanie tych elementów w tym samym czasie. Ich wykończenie można z kolei zaplanować (a nawet należy, szczególnie w przypadku stopni z drewna) już po pracach mokrych.  Schody z żelbetu są pełne, masywne, wytrzymałe i można utworzyć pod nimi schowek, toaletę czy inne pomieszczenie, w zależności od konfiguracji stopni.

Schody samonośne można wykonać w dowolnym momencie, choć i w tym wypadku należy kierować się zasadą, że drewno może być zamontowane w pomieszczeniach o względnie stałej wilgotności powietrza. Są projektowane w wersji ażurowej lub pełnej, choć zazwyczaj nie są zabudowywane, a przestrzeń pozostaje pusta lub stanowi miejsce na np. komodę. Pod względem wizualnym schody samonośne są zwykle bardziej efektowne od żelbetowych. Stopnie półkowe czy belkowe dzięki swej ażurowej konstrukcji pozwalają na lepsze doświetlenie pomieszczenia, szczególnie w designerskich projektach, gdzie za schodami znajdują się spore okna.

Jakie schody są najwygodniejsze?

Komfort w korzystaniu ze schodów jest niezwykle istotny, zwłaszcza wówczas, gdy schody prowadzą do często użytkowanej strefy. W domach jednorodzinnych wiodą najczęściej na kondygnację z sypialniami oraz łazienką, zatem w ciągu dnia, a nawet w nocy są wielokrotnie wykorzystywane przez domowników.

Mówiąc o wygodzie schodów, należy wziąć pod uwagę kilka czynników, m.in. konfigurację schodów, wysokość i głębokość stopni oraz szerokość biegu.

Najbardziej komfortowe są schody ze spocznikiem, który zapewnia „odpoczynek” w mniej więcej połowie schodów. Schody zabiegowe zajmują najmniej miejsca, jednak jeśli występuje wiele stopni zabiegowych i dodatkowo są one wąskie, stają się mało funkcjonalne, łatwo się na nich potknąć. Schody jednobiegowe potrzebują najwięcej przestrzeni i jednocześnie przemieszczanie się po stopniach prostych w dużej liczbie jest bardziej męczące.

Ergonomiczne stopnie powinny być tej samej wysokości, optymalnie na 17 – 18cm (maksymalnie do 19cm), w głębokości pozwalającej na swobodne podstawienie stopy, minimalnie 24cm, w standardzie 27 – 28cm. Standardowa szerokość biegu to ok. 90 – 100cm, bieg w szerokości poniżej 85cm znacznie utrudnia komunikację.

Nie można zapomnieć także o odpowiednim zabezpieczeniu schodów w postaci balustrady i/lub poręczy przyściennej. Ich wybór powinien być także podyktowany stylem schodów i wnętrza.

Typy schodów samonośnych

Schody samonośne występują w kilku podstawowych wersjach, które można modyfikować z wykorzystaniem dwóch typów jednocześnie. Są to:

– schody dywanowe (stopnice i podstopnie są w tej samej grubości, kotwi się je modułami do ściany, stropu oraz podłogi, na fragmencie kilku stopni mogą lewitować, nie wspierając się na ścianie; ten typ schodów pozwala na pewną aranżację pod biegiem, np. w formie półek lub schowka),

– schody półkowe, inaczej zwane wspornikowymi (lewitujące stopnie mocuje się do konstrukcji kotwionej w odpowiednio przygotowanej ścianie; spektakularnie prezentują się wraz z oświetleniem LED po stopniami),

– schody policzkowe (stopnie umieszczone pomiędzy drewnianymi lub stalowymi wangami/policzkami w różnych formach; można wykonać je także w wersji z podstopniami),

– schody belkowe (na jednej lub dwu belkach stalowych kotwionych w stropie i podłodze mocuje się stopnie; schody belkowe mogą być montowane w całkowicie pustej przestrzeni, bez wsparcia ścian),

– schody wachlarzowe (typ schodów policzkowych, które biegną po łuku),

– schody spiralne (umieszczane na słupie centralnym stopnie z policzkami o dowolnej formie po zewnętrznej stronie biegu).

Wybierając schody samonośne najlepiej kierować się przede wszystkim możliwościami (np. schodów półkowych nie możemy planować, jeśli nie mają bocznego wsparcia w postaci ścian), stylem wnętrza oraz potrzebami (czy schody mają pełnić funkcję ażurowego „mebla” czy też funkcjonalnej strefy komunikacji).

Po więcej odpowiedzi na nurtujące pytania dotyczące schodów zapraszamy do kontaktu ze specjalistami z Roble Poland.