Zagadnienie to pomimo swojej ważności jest powszechnie ignorowane przez architektów i inżynierów już w fazie planowania konstrukcji budynku. Jak wynika z wypowiedzi Dr hab. inż. Wiesława Kietlińskiego nawet w kilkunastu na kilkadziesiąt przypadków można było uniknąć katastrofy gdyby niebezpieczeństwo wystąpienia powodzi wzięto pod uwagę na etapie projektowania i budowy obiektu. Nieraz również pomimo zalania, w trakcie odbudowy popełniony zostaje ten sam błąd, w myśli iż raz występująca katastrofa nie może się już powtórzyć.
Projektowanie obiektów zagrożonych powodzią
Typy powodzi
Rozróżniamy kilka typów powodzi:
Powodzie roztopowe:
Pojawia się w skutek topnienia śniego. Najgrozniejszym stadium tej powodzi jest sytuacja w której roztopiony śniego pod wpływem dużego skoku temperatury trafi do rzeki.
Powodzie zatorowe:
Powstaje w czasie zamarznięcia rzeki.
Powodzie sztormowe :
Powstają w skutek dużego sztormu, w obszarach wokół dużego otwartego akwenu.
Aby uniknąć powodzi w budownictwie trzeba, starać budować domy z dala od koryt rzek. Zbyt często przyczyną powstania szkód powodziowych są błędy popełniane na etapie projektowania i realizacji budynków. Wynikają one często z braku koniecznej wyobraźni. Przykładem takich właśnie błędów może być jedno z osiedli zbudowanych pod Warszawą, które zastało podtopione w wyniku długotrwałych opadów deszczu w pierwszym półroczu 2010 roku. Osiedle wybudowano na terenie równinnym, zabudowywanym w formie zamkniętych enklaw, budynkami jednorodzinnymi wolnostojącymi i szeregowymi. W podłożu zalegają grunty spoiste.
Zabezpieczenie przed powodzią c.d.
Poziom wody gruntowej określany jest w tym miejscu jako wysoki. Stąd też wznoszone budynki nie posiadają w większości piwnic. W jednej z enklaw poziom posadzek parterów budynków jest wyższy o kilkanaście cm od poziomu okalającego budynki terenu. Przy braku sprawnie działającej kanalizacji deszczowej kilka dni deszczowych powoduje, że wody opadowe gromadzą się we wszystkich zagłębieniach terenu. W tym także w warstwie podsypki żwirowo-piaskowej pod posadzkami parterów budynków. Sprawność kanalizacji deszczowej ograniczona jest również tym, że na ogół projektowana jest na tzw. deszcz miarodajny (15 min. nie częściej niż raz na pół roku). Co z założeń wyklucza jej skuteczność przy tzw. deszczach nawalnych. Z drugiej strony zaprojektowanie i przygotowanie kanalizacji deszczowej na przepływy ponad miarodajne jest kosztowne. Wiąże się ze zwiększonymi wydatkami materiałowymi.
Fundamentowanie jako najczęstszy powód podtopień
Analizując rodzaj zniszczeń budynków po powodzi często dochodzimy do wniosku, że ich przyczyny były następujące:
1.częściowa utrata nośności podłoża gruntowego w wyniku jego nawodnienia
2.częściowe wypłukanie gruntu spod fundamentów lub ich podmycie
3.pęcznienie i wypieranie gruntów podłoża
Podsumowanie
W efekcie częściowej utraty nośności podłoża gruntowego występuje najczęściej nierównomierne osiadanie lub wypieranie budynku skutkujące:
1.uszkodzeniami fundamentów wyrażającymi się ich spękaniem, a czasami widocznymi: odkształceniami wskazującymi na ich przemieszczenie, uszkodzeniami ścian, słupów,belek, stropów itp. czyli całej konstrukcji budynku,
2.odkształceniami konstrukcji, na co wskazuje np. klinowanie się skrzydeł okiennych i drzwiowych, itd.
Prawidłowo zaprojektowany obiekt to taki który przetrwa lata. Obiekty takie muszą być dobrze zabezpieczone nie tylko przed powodzią, ale również przed innymi wpływami atmosferycznymi i zewnętrznymi. Aby prawidłowo projektować osoba taka musi posiadać uprawnienia budowlane. Jest to warunek konieczny do tego, aby móc podpisywać się pod swoimi pracami.
