Podstawowe urządzenie do odprowadzania wód powierzchniowych z podtorza

Podstawowymi urządzeniami, które są odpowiedzialne za odprowadzanie wód powierzchniowych z podtorza, są rowy:

– poboczne w przekopach,

– górne ochronne przy nasypach, które odwadniają przyległy teren, który pochyla się ku nasypowi,

– regulacyjne przy przepustach (uprawnienia budowlane).

Z racji tego, że rowy zakłada się przede wszystkim w odpowiednich gruntach oraz z odpowiednimi pochyleniami, wzmocnienia nie są z reguły konieczne. Należy jednak pamiętać o tym, że stosowanie wzmocnień dna konieczne jest wówczas, kiedy mogą wystąpić:

– niekorzystne warunki terenowe,

– znaczne pochylenia podłużne dna rowu,

– duże szybkości wody.

Dno wzmacnia się wówczas przy wykorzystaniu poniżej wymienionych elementów. Są to przede wszystkim:

– stopnie,

– koryta,

– kaskady,

– studnie.

Powyższe elementy najczęściej robi się z kamienia łamanego bądź z betonu.

Stopnie betonowe

Podstawowym zadaniem stopni betonowych jest zmniejszenie pochylenia podłużnego dna rowu. Oprócz tego dodatkowo pełnią one funkcję przegrody, która znajduje się pomiędzy odcinkami rowów o pochyleniu na poziomie 3-4%. Jeden stopień to blok, który ma grubość 30 cm (program uprawnienia budowlane). Należy pamiętać o tym, że posadawia się go w gruncie, ok. 80 cm poniżej wierzchu stopnia.

Widok z przodu jest taki sam jest przekrój rowu z podniesieniem na 15 cm powyżej poziomu stopnia z obu stron bloku. Dno rowu w górnej i dolnej części jest zabezpieczone brukiem, który układa się na wcześniej przygotowanej warstwie żwiru.

Stopień betonowy w przypadku normalnego rowu bocznego wykonuje się najczęściej z betonu marki 170 kg/cm2. Ma on wysokość 0,3 m.

Kaskady betonowe w rowach bocznych

Kaskady stosuje się z reguły w bardzo stromych terenach. Pełnią one przede wszystkim funkcję dalszego rozwinięcia układu stopni. Przyjmują one większą wysokość, która może dochodzić do co najmniej 100 cm. Wyróżnia się kaskady:

– jednostopniowe,

– wielostopniowe.

Warto pamiętać o tym, że największa wysokość całej kaskady może dochodzić nawet do 4,0 m (wybierz swój dostęp do programu uprawnienia budowlane).

Konstrukcja kaskady jest zależna przede wszystkim od poniższych czynników. Mowa jest tu o:

– głębokości przepływającej wody,

– przekroju cieku,

– materiału konstrukcji.

Koryta żelbetowe

Do koryt żebrowych najczęściej wykorzystuje się prefabrykowane płotki żelbetowe. Rozpiera się je przez ramy żelbetowe, które zakłada się w odległości co 1 m. W projektach typowych należy wziąć także pod uwagę urządzenia tego typu dla rowów, których głębokość wynosi 50 cm i 75 cm.

Aby móc wyrobić elementy koryta, wykorzystuje się beton marki 200. Warto pamiętać o tym, że na 1 metr długości koryta wykorzystuje się 6,713 kg stali. Objętość betonu wynosi wówczas V=0,074 ms.

Ogniwo końcowe koryt żelbetowych najczęściej występuje w dwóch postaciach. Może to być rama z odpowiednim obrobieniem skarp rowu oraz wypełnieniem pomiędzy ściankami koryta a skarpą rowu. Kolejną postacią jest forma stałego zakończenia poprzez wytworzenie skośnych ścianek wlotowych przy wykorzystaniu desek. Deski te opierają się o ostatnią ramę oraz o specjalne czołowe żelbetowe słupki. Słupki są wtopione w stoki skarp. Mają one długość 1,3 m w sytuacji, kiedy rów ma głębokość 0,5 m. Z kolei słupki o długości 1,55 m występują w sytuacji, kiedy rów ma głębokość 0,75 m (egzamin na uprawnienia architektoniczne).