Diabaz – czym jest i w jakiej postaci występuje?

Diabaz składa się przede wszystkim z plagioklazu oraz augitu. Mają krystaliczną budowę gruboziarnistą bądź drobnoziarnistą. Rzadziej cechują się budową porfirową. Ich barwa jest ciemnozielona albo czarna. Stosuje się je jako kruszywo do betonów, drogowy tuczeń surowiec do odlewów, bądź jako kostkę. Kamieniołomy z diabazami możemy odnaleźć w powiecie jaworskim, wałbrzyskim, złotoryjskim, bolesławieckim lub powiecie chrzanowskim (uprawnienia budowlane).

W jakiej postaci występują bazalty?

Bazalt to zbita masa, która składa się z augitu, plagioklazu, szkliwa oraz magnetytu (testy 2021 uprawnienia). Ma czarną albo ciemnoszarą barwę o różnych odcieniach. Bazalty możemy odnaleźć w formie słupów, które mają różne kształty. Dlatego też nazywa się je słupień, ponieważ mogą być one w postaci grubych kolumn albo też przybrać postać cienkich prętów. Mają jednorodną masę, duży stopień wytrzymałości i średnio poddają się polerowaniu. Większość typów bazaltów cechuje się trwałością, ale niektóre podlegają zgorzeli. Jest to ujawnianie się białych plamek a także włoskowatych sieci rys. Szybko ulegają one rozszerzeniu się i powodują, że skała pęka.

Zgorzel możemy odnaleźć zazwyczaj na górnej części skały. Aby ją stwierdzić należy wykonać laboratoryjne badania. Bazalty stosuje się na drogowy tuczeń, kostkę brukową itp. Niekiedy znajduje również zastosowanie na licówki ścian oraz na niewielkie ciosy albo jako materiał na szlachetne grysy. Można także użyć ich w celu ulepszenia drogowej nawierzchni, do betonowych posadzek, szlachetnych tynków i sztucznych kamieni .

Trwalsze gatunki andezytów

Zarówno bazalty jak i diabazy są stosowane jako surowiec przy fabrykacji magmowych topionych wyrobów (program egzamin uprawnienia 2021). Są to np. rury. Kamieniołomy ze złożami bazaltów możemy znaleźć na Dolnym Śląsku, w powiecie legnickim, złotoryjskim, zgorzeleckim, jaworskim, lwóweckim, świdnickim, lubawskim, kamieniogórskim, dzierżoniowskim, bystrzyckim, strzelińskim czy w powiecie grodkowskim. Mineralogiczny skład andezytów jest taki sam jak skład diorytów, a jego budowa jest taka sama jak budowa porfirów z czerwonym albo jasnoszarym skalnym cieście. Andezytów nie poddaje się polerowaniu. Materiał ten świetnie nadaje się w robotach drogowych jako tuczeń drogowy albo kostka.

Gdzie możemy wykorzystać trwalszy gatunek andezytów?

Andezyty, które mają trwalszy gatunek, czyli taki z mniejszą zawartością łyszczyka, świetnie sprawdzą się przy kwasoodpornych betonach oraz na okładzinowe płyty w chemicznych wytwórniach. Kamieniołomy z andezytami możemy znaleźć w powiecie nowotarskim oraz pod Czorsztynem (akty zgodnie z wykazem Izby Inżynierów). Pod Czorsztynem kamieniołom znajduje się na górze Wżar.